Lenf Sistemi Hastalıkları
Vücuttaki temel sıvı kan olmakla birlikte, dokular arasında dolaşan bir diğer sıvı da lenf sıvısıdır. Lenf sıvısı lenf damarları aracılığıyla tekrar kan dolaşımına katılır.
Lenfödem, lenf sistemindeki bozukluk nedeniyle lenf sıvısının taşınamaması ve dokularda birikmesiyle oluşur. Genellikle kol ve bacaklarda şişlik yapar.
Doğuştan olabileceği gibi, ameliyatlar, enfeksiyonlar veya damar hasarı sonrası da gelişebilir. Ciddi lenfödem vakaları halk arasında “fil hastalığı” olarak bilinen elefantiazis ile anılır.
Lenfödem Ne Gibi Şikayetlere Neden Olur?
En sık şikayet şişliktir. Diğer belirtiler arasında:
Gerginlik ve ağrı
Eklemlerde hareket kısıtlılığı (bazı durumlarda artrit ile karıştırılabilir)
Cilde bastırıldığında çukur oluşması
İlerleyen vakalarda renk değişikliği, kaşıntı, kızarıklık, yanma
Ciltte kalınlaşma ve sertleşme bulunur
Lenfödem Tedavisinde Neler Yapılmaktadır?
Tedavi, hastalığın ilerlemesini durdurmak ve hastanın yaşam kalitesini artırmak üzerine kuruludur. Temel yaklaşımlar şunlardır:
Eğitim ve Bilinçlendirme: Hastanın tedavi sürecine aktif katılımı çok önemlidir.
Elevasyon: Etkilenen uzvun kalp seviyesinden yukarıda tutulması.
Manuel Lenf Drenajı: Elle yapılan özel masajlar ile sıvının uzaklaştırılması.
Kompresyon Giysileri: Özel bası giysileri veya varis çorapları ile ödemin azaltılması.
Cilt Bakımı: Ödemli bölgenin hijyenine dikkat edilmesi.
İlaç Tedavisi: Gerekirse enfeksiyonlar için antibiyotik, ödem için idrar söktürücü ilaçlar kullanılır.
Sıkça Sorulan Sorular
Lenfödem, lenfatik sistemdeki bozukluk nedeniyle lenf sıvısının dokularda birikmesi sonucu oluşan, genellikle kol veya bacaklarda şişlik ile kendini gösteren kronik bir hastalıktır.
Başlıca belirtiler arasında şişlik, gerginlik, ağrı, cilde bastırıldığında çukur oluşması, renk değişikliği, kaşıntı ve cilt kalınlaşması yer alır. Genellikle sadece bir uzvu etkiler.
Hastalık doğuştan gelebileceği gibi; ameliyat, travma, enfeksiyon, tümör ya da lenf damarlarında hasar gibi sonradan gelişen nedenlerle de ortaya çıkabilir.
Tam olarak tedavisi olmasa da, erken teşhis ve uygun tedavi ile hastalığın ilerlemesi durdurulabilir, semptomlar azaltılabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.
Tedavide elevasyon (şişliğin yukarıda tutulması), manuel lenf drenajı (özel masaj), kompresyon giysileri, cilt bakımı, antibiyotik ve idrar söktürücüler gibi yöntemler kullanılmaktadır.