Karın İçi Balonlaşma Ameliyatsız Tedavi
Karın veya Göğüs Kafesi İçindeki Aort Damarı Balonlaşması ve Tedavisi
Ana atar damarı, (aort), kalpten çıktıktan sonra aşağıya doğru ilerler ve bacaklara gelince ikiye ayrılır. Göğüs veya karın içerisinde ilerleyen ana atar damarının çapı anormal olarak genişleyebilir veya balonlaşabilir. Genellikle sigara içen, yüksek kolesterole sahip ve damar sertliği mevcut olan erkek kişilerde görülen bu durum “anevrizma” olarak bilinir. Normal çapı 2-2.5 cm olan bu damarın çapı 3 cm’nin üzerine çıkınca hastalık başlamış kabul edilir. 5-5.5 cm’ye ulaşınca ise tedavi edilmesi gerekmektedir.
Karın Atardamarı Balonlaşması Ne Gibi Şikayetlere Sebep Olur?
Karın atardamarı balonlaşması hiçbir şikayete neden olmayabileceği gibi, karında atım hissi (kalbi karnında atıyormuş gibi bir his), karın ağrısı, yürümekle bacaklarda ağrı gibi şikayetlere de yol açabilir. Ender olarak hazımsızlık, ile sürekli tokluk ve dolgunluk hissine de yol açabilir.
Karın Atardamarı Balonlaşmasının Riskleri Nelerdir?
Karın atardamarı balonlaşması büyümeye devam ederse en büyük riski patlama veya yırtılmasıdır. (rüptür). Böyle bir durumda hastaların bir kısmı yırtılma anında hemen kaybedilebilir. Hastaneye ulaşabilenler çok yüksek riskle ameliyat edilirler. Balonlaşmanın çapı arttıkça yırtılmanın riski de artmaktadır. Yırtılma dışında balonlaşan kesimde oluşabilecek pıhtılar koparak bacak atardamarlarına gidebilir, ki bu da şiddetli ayak ağrısı ve gangrene yol açabilir. Aynı zamanda balonun içi tamamen pıhtıyla dolarak, ana atar damar veya böbrek damarlarında tıkanıklığa yol açabilir. Böbrek atar damarı tıkananlarda böbrek yetmezliği gelişebilir.
Nasıl Teşhis Edilir?
Karın atardamarındaki balonlaşmaları görebilmenin en kolay yolarından birisi karın ultrasonografisidir. Ultrasonografi ile, balonlaşmanın yeri, büyüklüğü, pıhtı içerip içermemesi gibi durumlar hakkında bilgi sahibi olunabilir. Başka bir metod karın bilgisayarlı tomografisidir. Ultrasonografiden daha detaylı bilgiler tomografi ile sağlanabilir. Diğer tanıma yöntemleri arasında anjiografi, tomografik veya MR anjiografi sayılabilir. Damar sertliği olan, 60 yaş üstü bireyler şikayetleri olmasa dahi en az bir kere kalp damar cerrahisi uzmanı tarafından karın atardamarı balonlaşmasına yönelik muayene edilmelidir.
Tedavi Süreci
Karın atardamarı balonlaşmaları açık ameliyat ile tedavi edilebileceği gibi, ameliyatsız olarak suni damar (stent-greft) yerleştirilmesi gibi bir metodla da tedavi edilebilir. Açık ameliyat ile balonlaşan bölge çıkarılır ve yerine bir suni damar yerleştirilir. Karın atardamarı balonlaşan hastalar genellikle yaşlı ve kalp-akciğer-böbrek hastalığı da olan hastalar olduğu için, açık ameliyatlar, bazen oldukça yüksek riskli olabilmektedir. Hastaların bir kısmının da hiç ameliyat şansı olamamaktadır. İşte böyle bir durumda ameliyatsız ve anestezi gerektirmeyen stent-greft metodu gündeme gelmektedri. Bu metod “kasık atardamarı içerisinden girilerek karın içinde balonlaşmış atar damarın içerisine suni damar yerleştirilmesi işlemi (EndoVascular Anevrysm Repair) EVAR), göğüs kafesi içinde ise TEVAR olarak bilinir.
Karın atar damarı olan bir hastanın işlem öncesi ve başarılı bir stent-greft yerleştirilmesi sonrası anjiografik olarak aşağıda görülmektedir .
Sıkça Sorulan Sorular
Evet, oldukça tehlikelidir. Eğer büyüyüp patlarsa (rüptür), iç kanamaya ve ani ölüme yol açabilir. Bu nedenle anevrizma belli bir çapa ulaştığında müdahale edilmesi gerekir.
Hayır. Anevrizma küçükse ve hızlı büyümüyor ise genellikle düzenli takip yeterlidir. Ancak 5,5 cm’den büyükse ya da hızla büyüyorsa cerrahi ya da endovasküler (EVAR) tedavi önerilir.
Çoğu anevrizma belirti vermez ve tesadüfen fark edilir. Ancak bazı hastalarda karın veya bel bölgesinde ağrı, nabız gibi atan bir kitle veya sırt ağrısı görülebilir.
Hayır, her hastanın damar yapısı EVAR için uygun olmayabilir. Stent-greft yerleştirilmesi için uygun damar çapları ve açılar gerekir. Uygunluk, BT anjiyo gibi görüntüleme yöntemleriyle değerlendirilir.
Genellikle evet. Ultrason, anevrizmayı saptamak için pratik ve risksiz bir yöntemdir. Ancak detaylı ölçüm ve cerrahi planlama için tomografi daha net bilgiler verir.